Uzm.Dr. Halil Mesut; İleri düzey ultrason , ikinci düzey ultrason, detaylı ultrason, ayrıntılı ultrason, hepsi aynı anlama gelmektedir. Halk arasında 3 ya da 4 boyutlu ultrason olarak da adlandırılır.
Bu inceleme gebeliği takip eden kadın doğum doktoru tarafından şüpheli bir durum saptandığı veya anne adayının anomalili (sakatlık) bebek doğurma açısından yüksek risk altında olduğu durumlarda yapılmaktadır.
İletişim Adresimiz
-
İletişim Adresi: Batı Mahallesi, Susam Sokak No:8/a (Kocaselvi Apartmanı) Pendik / İstanbul
-
Randevu ve İletişim: (+90) 216 390 55 56
Gebeliğin 16. haftasından itibaren, ileri düzey ultrason cihazları ile, konusunda deneyimli kadın doğum veya radyoloji uzmanları tarafından, anne karnındaki bebek ayrıntılı olarak incelenir. İnceleme süresi yaklaşık olarak 30-40 dakika sürmektedir ve bebeğe herhangi bir zararı yoktur.
Genellikle 18-23. gebelik haftaları arasında bir kez yapılmaktadır.
İleri düzey ultrasonografi incelemesinin uygulandığı durumlar:
- Rutin ultrason incelemelerinde anormallik şüphesi
- Bebekte gelişme geriliği,
- Daha önceden anomalili ( sakat) bebek öyküsü
- Tekrarlayan düşükler
- Erken doğum öyküsü
- Ailede kalıtsal hastalık varlığı
- Tarama testlerinde yüksek risk saptanması(İkili-üçlü test)
- Annede gebelik öncesinde şeker hastalığı, tiroid (guatr) hastalığı, yüksek tansiyon bulunması
- Anne yaşının 35 in üstünde olması
- Annenin hamilelik sırasında bebeğin sağlığını olumsuz etkileyecek bir enfeksiyon hastalığı (toxoplazma, CMV, suçiçeği, kızamıkçık... gibi) geçirmesi
- Gebelikte ilaç kullanılımı, röntgen çekilmesi
- Annenin kaygısı ve ailenin isteği
Anne karnındaki bebekte anomali (anormallik, sakatlık) görülme riski:
Minor anomaliler; yapısal anomaliler ve organ anomalileri, canlı doğan bebeklerin % 15 inde görülür ve genellikle tek başlarına bir sorun yaratmazlar. Gebeliklerin yaklaşık %2-3? ünde ciddi sağlık sorunu yaratan majör anomali (anormallik, sakatlık) görülür. Bu oran, akraba evliliği sonucu olan hamileliklerde ve tek yumurta ikizlerinde iki katına (%4-5) çıkar.
İleri Düzey Ultrason ile bebekte saptanabilen yapısal anomaliler:
Beyinin parçalarında eksiklik, kafada su toplanması, küçük çaplı kafatası gibi kafatası ve kafa içi problemler,
Göz anomalileri, yüzdeki yarıklar, dudak yarıkları gibi yüz ve yüze ait sakatlıklar
Belde açıklık, kemiklerde eğrilik veya eksiklik gibi omurganın gelişimsel bozuklukları
İç fıtık, dış fıtık, akciğer ve karaciğer problemleri, mide ve bağırsaklara ait problemler, böbrek ve idrar kesesine ait problemler gibi göğüs ve karın boşluğuna ait sakatlıklar
Kol ve bacak kemiklerinde eksiklik, elde ve ayakta içe - dışa dönüklük gibi el ve ayaklardaki kemik sayıları ve şekil bozukluğu
Suyun azalması veya artması, plasentanın anormal yerleşimi gibi bebeğin içinde bulunduğu suya ve plasentaya (eş) ait problemler
Kalpte delik olması, büyük damar anomalileri gibi bebek kalbinin belirgin yapısal gelişim bozuklukları.
Ancak ayrıntılı ultrason muayenesi sırasında kalp genellikle yeterince görüntülenemediğinden detaylı olarak incelenemez. Bebek kalbinin detaylı değerlendirilmesi (fetal ekokardiyografi) sıklıkla 21-22. gebelik haftaları arasında yapılır.
Kromozom anomalileri:
35 yaş üstü gebeliklerde daha sık görülen kromozom sayı ve yapı anomalileri olup, en sık rastlananı Down sendromudur (Trizomi 21/ Mongol bebek). İleri düzey ultrason incelemesi, hiçbir kromozom hastalığında kesin tanı yöntemi değildir. Ancak bu hastalıklara ait ultrason bulgularının varlığı ya da yokluğu, kromozom hastalığı riskini azaltmakta ya da arttırmaktadır. Down sendromlu fetusların % 60-65 inde, Trizomi 13 ve 18 li bebeklerin ise % 80 inde ilgili ultrason bulguları saptanabilmektedir.
Tek gen hastalıkları adı verilen bir diğer grup hastalıklarda ise, nadir durumlar haricinde ultrason incelemesi tanı yöntemi değildir.
Diğer bulgular:
Detaylı ultrason incelemesi sırasında, fetus sayısı ve canlılığı, amniotik sıvı miktarı, plasentanın konumu, kanama varlığı, rahim ağzı uzunluğu, rahim ağzı açıklığı, rahime ilişkin doğumsal anomaliler, rahim ya da yumurtalık kökenli sorunlar da değerlendirilir. Fetus ölçülür ve gelişimine bakılır. Gerekli ise Doppler analizi yapılarak anne ile bebek arasındaki dolaşım hakkında bilgi sahibi olunur.
Doğumsal anomalilerin saptanma oranı:
Tecrübeli doktorlarca yapılan ileri düzey ultrason muayenesinde bebekteki doğumsal kusurların %70 i tespit edilebilir. Bu oldukça yüksek bir orandır. Anomalilerin tamamının tespit edilememesinin nedeni, bebeklerde görülen bazı doğumsal kusurların ultrasonografide bulgu vermemesi veya çok zor görülebilen bulgular vermesi ve bebekteki bir kısım doğumsal kusurların da sonradan ortaya çıkmasıdır. Bebekteki bazı doğumsal kusurlar ilk belirtilerini doğum sonrası (erken veya geç) dönemde bile verebilirler.
ULTRASON HASAR YARATIR MI?
Tüm gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan bu incelemeninin bebeğe veya anneye herhangi bir zarar verdiğine dair hiç bir kanıt bulunmamıştır . özellikle hamile kadınlarda ultrason, yaklaşık 30 yıldır kullanılmaktadır.